6. EDUKACJA I WYCHOWANIE

Dobre wychowanie i odpowiednia edukacja determinują osią-

gnięcia dzieci w dorosłym życiu. Dlatego leżąca w interesie 

dziecka właściwa współpraca między rodzicami i placówkami 

oświatowymi ma tak duże znaczenie.

Możliwości opieki nad dziećmi

Każde dziecko po ukończeniu 1. rok życia jest uprawnione na 

mocy przepisów prawa do uczęszczania do placówki opieki, a 

po ukończeniu 3. roku przysługuje mu miejsce w przedszkolu 

(KiTa). W celu zgłoszenia swojego dziecka do przedszkola 

należy skontaktować się bezpośrednio z konkretną placówką. 

W niektórych gminach powiatu Gütersloh istnieje możliwość 

dokonywania zgłoszeń za pośrednictwem portalu 

internetowego (Kivan). Opieka jest odpłatna, a opłaty są 

uzależnione od dochodu rocznego brutto. Więcej informacji 

można uzyskać we właściwym urzędzie ds. młodzieży 

(Jugendamt).

Rodzice mają do wyboru następujące usługi opieki nad 

dziećmi:

• Żłobek/przedszkole (KiTa): Placówka opieki dziennej ze 

  stałymi godzinami pracy, przeznaczona dla dzieci w wieku od 

  3. miesiąca do wieku szkolnego. Grupy obejmują od 15 do 20 

  dzieci i są zróżnicowane wiekowo. 

oraz 

• Opieka dzienna (Kindertagespfl ege): Oferta opieki nad 

  dziećmi w warunkach domowych, przeznaczona dla dzieci 

  ze wszystkich grup wiekowych (od 3. miesiąca życia do 

  ukończenia 14. roku życia). Opieka od 1 do 5 dzieci odbywa 

  się w prywatnym mieszkaniu i sprawują ją wykształceni 

  opiekunowie dzienni. Opiekunowie są osobami pracującymi 

  na własny rachunek i oferują elastyczne godziny opieki.

Zainteresowanie tego rodzaju opieką jest bardzo duże. W związku z tym warto jak najwcześniej zdobyć potrzebne informacje.

Obowiązek szkolny

Obowiązek szkolny rozpoczyna się wraz z ukończeniem przez 

dziecko szóstego roku życia do 30 września. Zasadniczo 

obowiązek szkolny w Nadrenii Północnej-Westfalii trwa do 

końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 18 lat.

Doradztwo w zakresie integracji szkolnej nowo przybyłych uczniów i uczennic

Kommunales Integrationszentrum Kreis Gütersloh (Lokalne centrum integracji powiatu Gütersloh) udziela pomocy w znalezieniu odpowiedniej szkoły dla dzieci. W tym celu zaprosi Ciebie i Twoje dzieci na osobiste spotkanie. Zaproszenie otrzymasz automatycznie – nie musisz zgłaszać się po nie do centrum. Zaproszenie przyjdzie pocztą po tym, jak zameldujesz swoje dzieci, które po raz pierwszy pójdą do szkoły w Niemczech, w biurze meldunkowym/obywatelskim.

System kształcenia w Nadrenii Północnej-Westfalii

System kształcenia w Nadrenii Północnej 

Westfalii jest zorganizowany według pozio-

mów edukacji i obejmuje różne rodzaje szkół. 

Poziomy edukacji obejmują Primarstufe 

(szkoła podstawowa), Sekundarstufe I 

(szkoła średnia pierwszego stopnia) i 

Sekundarstufe II (szkoła średnia drugiego 

stopnia). 

Pierwszy etap edukacji obejmuje klasy od 1 do 4. Po szkole 

podstawowej rodzice mogą posłać dzieci do różnych szkół 

średnich pierwszego stopnia (klasy od 5 do 10). Drugi etap 

edukacji trwa sześć lat.

Po ukończeniu Sekundarstufe I z odpowiednim wynikiem 

uczniowie mogą przystąpić do matury w ramach 

Sekundarstufe II – w gimnazjach, szkołach 

ogólnokształcących, szkołach zawodowych, np. Berufskolleg, 

lub placówkach dalszego kształcenia (Weiterbildungskolleg). 

Egzamin maturalny daje wykształcenie średnie. 

Zobacz również rozdział „Praca” – Uznawanie i równoważność kwalifi kacji

https://t1p.de/5e88

Dalsze kształcenie i studia

Po ukończeniu szkoły istnieje wiele sposobów nauki zawodu. 

W zależności od zdobycia (bądź niezdobycia) wykształcenia 

średniego młodzi ludzi mogą wybrać między dalszym kształce-

niem a pójściem na studia.

Studenci i uczniowie zawodu mogą ubiegać się o wsparcie fi nansowe, np. pomoc fi nansową na kształcenie zawodowe (BAB) lub BAföG.

Dalsze kształcenie

Kształcenie zawodowe lub podwójny system szkolenia za-

wodowego obejmuje zarówno teorię, jak i praktykę. Oznacza 

to, że: uczniowie zawodu uczęszczają do szkoły zawodowej i 

dodatkowo pracują w zakładzie prowadzącym naukę zawodu, 

za co otrzymują wynagrodzenie. 

Edukacja w warunkach szkolnych odbywa się w szkole 

zawodowej w formie nauki w pełnym wymiarze. W taki sposób 

często zorganizowana jest w szczególności nauka zawodów 

medycznych i społecznych/socjalnych, a także niektórych 

zwodów technicznych. Kształcenie zawodowe w warunkach 

szkolnych nie jest objęte wynagrodzeniem, podobnie jak 

studia. Może być konieczna zapłata czesnego. 

Oprócz tego dostępne są również dalsze formy kształcenia. 

Studia

Do podjęcia studiów potrzebne jest świadectwo uprawniające 

do podjęcia studiów (Hochschulzugangsberechtigung). 

W Niemczech stosuje się następujące nazewnictwo maturalne: 

„allgemeine oder fachgebundene Hochschulreife” – ogólne 

lub kierunkowe świadectwo dojrzałości (matura; Abitur) lub 

„allgemeine oder fachgebundene Fachhochschulreife” – 

ogólne lub kierunkowe świadectwo uprawniające do podjęcia 

studiów w wyższych szkołach zawodowych (matura 

kierunkowa; Fachabitur). 

Do podjęcia studiów w szkołach wyższych zwykle wymagana 

jest znajomość języka niemieckiego na poziomie C1.

Kształcenie i uczestnictwo w życiu szkoły

Świadczenie na kształcenie i uczestnictwo w życiu szkoły 

(Bildungs- und Teilhabepaket) ma zapewnić pomoc finansową 

oraz wsparcie dzieciom, młodzieży 

i młodym osobom z rodzin o niskich dochodach. 

Jeśli rodzice lub ich dzieci 

mają prawo do świadczeń 

przewidzianych w kodeksie prawa socjalnego 

(SGB II), takich jak zasiłek dla bezrobotnych 

(Arbeitslosenengeld II) lub zasiłek socjalny, 

pomocy socjalnej (SGB XII), świadczeń dla 

ubiegających się o azyl (AsylbLG), dodatku 

mieszkaniowego lub zasiłku rodzinnego, 

mogą uzyskać te świadczenia, składając 

wniosek do urzędu zatrudnienia (Jobcenter).

Świadczenie na kształcenie i uczestnictwo w życiu szkoły 

składa się z sześciu elementów takich jak: 

• finansowanie wycieczek szkolnych i 

  kilkudniowych wycieczek klasowych, 

• wyposażenie w osobiste materiały szkolne, 

• transport szkolny, 

• finansowanie zajęć uzupełniających naukę szkolną, 

• finansowanie wspólnych obiadów oraz 

• finansowanie udziału w życiu społecznym i kulturalnym wspólnoty (np. członkostwo w stowarzyszeniach, zajęcia muzyczne).

Informacje w wielu językach
https://t1p.de/kx5u

Gdzie możesz szukać dalszej pomocy?

Migrationsberatung für Erwachsene (Doradztwo migracyjne dla dorosłych), Jugendmigrationsdienst (służba migracyjna dla młodzieży), Kommunales Integrationszentrum (lokalne centrum integracji), Gesundheitsamt (urząd ds. zdrowia), Schulamt (urząd szkolny), poradnie rodzinne, Caritas-Fachdienst Werkvertragsberatung (poradnictwo Caritas dla rodzin i osób zatrudnionych w Niemczech), FARE Willkommensagentur (Agencja powitalna FARE), Jobcenter, gminne centra pomocy rodzinie; Jugendamt (urząd ds. młodzieży) oferuje doradztwo i pomoc w razie problemów wychowawczych.

7. Rodzina