7. RODZINA

Rodziny są bardzo różne, ale w wielu rodzinach są dzieci. 

Dzieci potrzebują miejsca, w którym mogą się uczyć, bawić, 

eksperymentować, dorastać i po prostu być dziećmi. Nadrzęd 

nym celem jest zawsze ochrona dzieci. Rodzice i organizacje 

państwowe (np. szkoła) muszą umożliwić dzieciom poznanie 

przysługujących im praw oraz korzystanie z nich.

Prawo do świadczeń 

Rodzice, którzy mieszkają i pracują w Niemczech, mają prawo 

do licznych świadczeń, jak również mogą korzystać z 

różnych ofert dostępnych w powiecie Gütersloh.

Zasiłek rodzinny

Zasiłek rodzinny (Kindergeld) ma na celu wsparcie finansowe 

rodziny oraz zaspokojenie minimalnych potrzeb egzystencjal-

nych dziecka (od urodzenia do 18. roku życia; ewentualnie 

aż do 25. roku życia, czyli do czasu ukończenia pierwszego 

wykształcenia lub pierwszych studiów). Wniosek o zasiłek 

rodzinny zawsze składa jeden rodzic we właściwej kasie 

świadczeń rodzinnych (Familienkasse). 

Obywatelom państw członkowskich UE przysługuje zasiłek 

rodzinny bez konieczności przedkładania zezwolenia 

na osiedlenie lub innego uprawnienia na pobyt w danym kraju.

Prawo do zasiłku rodzinnego przysługujące obcokrajowcom:

Prawo do zasiłku rodzinnego zaczyna przysługiwać od 

miesiąca, w którym składający wniosek i jego dzieci 

potwierdzą swoje miejsce zamieszkania lub miejsce stałego 

pobytu w Niemczech. Zgodnie z prawem niemieckim prawo do 

zasiłku rodzinnego przysługuje również dzieciom żyjącym w 

innym państwie członkowskim UE.

Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy (Elternzeit) przysługuje do 

ukończenia przez dziecko 3. roku życia. Przysługujący matce 

okres ochronny trwający przez 8 tygodni po porodzie zaliczany 

jest na poczet urlopu wychowawczego. Urlop wychowawczy 

nie musi zostać wykorzystany do 3. urodzin dziecka. Do 24 

miesięcy urlopu można wybrać pomiędzy 3. a 8. urodzinami 

dziecka, jeśli pierwsze 12 miesięcy urlopu zostało 

wykorzystanych w pierwszym roku życia dziecka. 

Jeden z rodziców może wykorzystać do 36 miesięcy urlopu 

wychowawczego. Urlop wychowawczy jest bezpłatny. 

Okresy urlopu wychowawczego co do 

zasady są ustalane wspólnie przez 

pracownika i pracodawcę.

Zasiłek wychowawczy

Zasiłek wychowawczy (Elterngeld) ma na celu zrekompenso-

wanie brakującej części dochodu, jeśli po narodzinach dziecka 

rodzice sprawują nad nim opiekę. Istnieją trzy rodzaje zasiłku 

wychowawczego: podstawowy zasiłek wychowawczy 

(Basiselterngeld), zasiłek wychowawczy plus (ElterngeldPlus) 

oraz bonus partnerski (Partnerschaftsbonus) – świadczenia 

te można ze sobą łączyć. Zasiłek wychowawczy przysługuje 

również rodzicom żyjącym osobno. 

Wniosek o wypłatę zasiłku wychowawczego należy złożyć od 

razu po narodzinach dziecka w placówce ds. zasiłków 

rodzicielskich (Elterngeldstelle) powiatu Gütersloh. 

Wysokość zasiłku wychowawczego jest uzależniona od wyso-

kości dochodów jednego z rodziców, który sprawuje opiekę nad 

dzieckiem, przed narodzinami dziecka oraz od tego, czy dany 

rodzic przerwał pracę zarobkową po narodzinach dziecka.

Uznanie ojcostwa

Jeśli rodzice dziecka są małżeństwem, zgodnie z prawem nie-

mieckim przyjmuje się, że mąż jest również ojcem dziecka, i w 

związku z tym zostaje on wskazany w akcie urodzenia dziecka. 

Jeśli natomiast przyszli rodzice nie są małżeństwem, mogą po-

twierdzić uznanie ojcostwa jeszcze przed narodzinami dziecka. 

Uznanie ojcostwa jest dobrowolnym oświadczeniem mężczy-

zny; takie oświadczenie może zostać złożone w dowolnym 

momencie u notariusza, w Jugendamt (urzędzie ds. 

młodzieży) lub Standesamt (urzędzie stanu cywilnego). 

Wymagana jest przy tym zgoda matki. Takie oświadczenie 

potwierdza, że ojciec uznający ojcostwo jest także ojcem 

biologicznym. Ojciec zostaje również automatycznie wpisany 

do aktu urodzenia, jeśli oświadczenie jest składane przed 

narodzinami dziecka. 

Jeśli rzekomy ojciec biologiczny nie uzna dobrowolnie ojco-

stwa, istnieje możliwość sądowego stwierdzenia ojcostwa 

przez sąd rodzinny.

Samotne wychowywanie dziecka

Rodzice mogą stać się osobami samotnie wychowującymi 

dziecko na przykład po rozwodzie lub separacji od partnera/ 

partnerki albo po śmierci partnera/partnerki. Oznacza to, że 

dziecko jest wychowywane w głównej mierze przez jednego z 

rodziców. Rodzice samotnie wychowujący dzieci mogą zwrócić się o 

pomoc do lokalnych poradni i innych placówek wsparcia.

Możliwości spędzania czasu wolnego

Powiat Gütersloh oferuje szereg możliwości spędzania 

czasu wolnego, uprawiania sportu i uczestnictwa w wydarzeniach 

kulturalnych.

www.erfolgskreis-gt.de

www.wi-gt.de/sport-kultur-freizeit

Raz w miesiącu w sekcji dziecięcej biblioteki miejskiej w 

Gütersloh organizowane jest czytanie książek w języku 

polskim. Poprzez wspólne majsterkowanie, czytanie i 

malowanie dzieci odkrywają radość płynącą ze znajomości 

języka polskiego. 

www.stadtbibliothek-guetersloh.de/veranstaltungen

Oferty i poradnie

Dostępny jest szereg usług oraz poradni oferujących pomoc 

rodzinom, dzieciom i młodzieży w trudnej lub szczególnej sytu-

acji życiowej. Usługi te obejmują doradztwo dla kobiet w ciąży, 

doradztwo edukacyjne, doradztwo przez Jugendamt (urząd 

ds. młodzieży) lub doradztwo kredytowe. 

Informacje uzyskasz w swoim lokalnym centrum pomocy 

rodzinom albo we wszystkich instytucjach zajmujących się 

integracją.

Kobiety będące ofi arami przemocy domowej mogą skorzystać z całodobowego, bezpłatnego i poufnego doradztwa w 18 językach, dzwoniąc na numer telefonu 08000 - 116 016 infolinii „Przemoc wobec kobiet”.

Mężczyźni znajdą pomoc i doradztwo pod numerem telefonu 0800 - 123 99 00 infolinii „Przemoc wobec mężczyzn” oraz na stronie internetowej www.maennerhilfetelefon.de.

Dodatkowe informacje znajdują się w rozdziale „Usługi doradcze”.

Powiatowe i miejskie centra pomocy rodzinom

Prawie we wszystkich gminach powiatu Gütersloh działają 

powiatowe lub miejskie centra pomocy rodzinom. Centra te są 

głównymi punktami kontaktowymi dla osób w każdym wieku i 

pomagają w rozwiązywaniu problemów związanych z rodziną. 

Centra pomocy rodzinom odgrywają w gminach kluczową 

rolę. Oferują wsparcie i doradztwo na rzecz rodzin na wszyst-

kich etapach życia oraz we wszystkich sytuacjach życiowych. 

Powiatowe i miejskie centra pomocy rodzinom oferują pomoc 

dzieciom od wieku żłobkowego/przedszkolnego aż do przejścia 

ze szkoły do zawodu i jeszcze dłużej. Każde centrum pomocy 

rodzinom posiada własną ofertę różnych usług. 

Jeśli dane centrum nie oferuje doradztwa na miejscu, 

pracownicy przejmują funkcję pilota i mogą skierować taką 

osobę we właściwe miejsce.

Gdzie możesz szukać dalszej pomocy?

• Elterngeldstelle (Placówka ds. zasiłków 

  rodzicielskich) powiatu Gütersloh, 

  Kreishaus Gütersloh, Abteilung Jugend (budynek 

  zarządu powiatowego w Gütersloh, sekcja młodzieżowa), 

  Herzebrocker Straße 140, 33334 Gütersloh: 

www.kreis-guetersloh.de/themen/jugend/elterngeld-elternzeit

• Kindergeld (Zasiłek rodzinny):

www.arbeitsagentur.de/familie-und-kinder

• Familienkasse Nordrhein-Westfalen Ost (Kasa świadczeń rodzinnych):

con.arbeitsagentur.de/prod/apok/service-vor-ort/
familienkasse-nordrhein-westfalen-ost-dortmund.html

• Powiatowe i miejskie centra pomocy rodzinom 

• Caritas-Fachdienst Werkvertragsberatung (Poradnictwo 

  Caritas dla rodzin i osób zatrudnionych w Niemczech) 

• FARE Willkommensagentur (Agencja powitalna FARE) 

• Jugendmigrationsdienste, JMD (Służba migracyjna dla 

  młodzieży) 

• Doradztwo dla kobiet w ciąży/ 

  doradztwo dla kobiet w ciąży w trudnej sytuacji 

• Jugendamt (Urząd ds. młodzieży) 

• Poradnie dla dziewcząt/kobiet i chłopców/mężczyzn

8. Zdrowie