9. PRACA

Szukanie pracy

Znalezienie pracy w obcym kraju czasami bywa trudne. Istnieje 

jednak wiele możliwości wsparcia oraz źródeł informacji. 

Ważne jest aktywne poszukiwanie pracy. 

Obywatele UE mają nieograniczony dostęp do rynku pracy. 

Aby otrzymać zatrudnienie, nie muszą więc Państwo posiadać 

uprawnienia do pobytu w danym kraju ani wizy. W przypadku 

znalezienia odpowiedniej oferty pracy mogą Państwo po prostu 

aplikować.

Istnieje wiele możliwości znalezienia pracy:
• giełda pracy prowadzona przez Urząd Pracy:

https://con.arbeitsagentur.de/prod/jobboerse/jobsuche-ui/

• portale z ofertami pracy i strony internetowe firm 

• gazety 

• agencje pośrednictwa pracy/agencje pracy tymczasowej 

• targi pracy • przez krewnych, przyjaciół i znajomych.

Osoby poszukujące pracy mogą zgłosić się do Urzędu Pracy 

i ewentualnie zarejestrować jako osoby poszukujące pracy. 

Urząd Pracy oferuje informacje, doradztwo i inne inicjatywy, 

które pomagają w szybszym znalezieniu pracy. 

Dane kontaktowe znajdują się w rozdziale „Usługi doradcze”

Etap wysyłania aplikacji

Ubiegając się o pracę, zwykle należy wysłać pisemną 

aplikację. Tak zwana teczka aplikacyjna (Bewerbungsmappe) 

zawiera list motywacyjny, życiorys oraz świadectwa szkolne, 

dyplomy ukończenia studiów oraz świadectwa pracy. 

Dokumenty aplikacyjne są Twoim „biletem wstępu” na 

rozmowę kwalifikacyjną i w miarę możliwości nie powinny 

zawierać żadnych błędów. Możesz zwrócić się o pomoc do 

przyjaciół, rodziny lub odpowiednich poradni. Jeśli otrzymasz 

zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną, pamiętaj, aby się do 

niej wcześniej przygotować. W internecie znajdziesz 

dostatecznie dużo informacji na temat procesu aplikacji w 

różnych językach. 

Pomoc w sporządzaniu teczki aplikacyjnej uzyskasz w takich 

placówkach, jak służby migracyjne AWO OWL, Caritas, 

diakonia, DRK, SKFM i FARE Willkommensagentur 

(Agencja powitalna FARE) i/lub w ośrodkach 

oferujących kursy językowe w powiecie Gütersloh.

Dane kontaktowe ośrodków oferujących kursy językowe: Patrz rozdział „Nauka języka niemieckiego”

Rozpoczęcie pracy

Umowa o pracę powinna zostać zawarta na piśmie. W umowie 

o pracę zawarte są wszystkie ważne informacje, które zostały 

uzgodnione przez pracownika i pracodawcę (np. rodzaj umowy 

o pracę, okres próbny, stanowisko, wynagrodzenie, miejsce 

wykonywania pracy, prawo do urlopu, liczba godzin pracy, 

okresy wypowiedzenia). Umowa musi zostać podpisana przez 

pracodawcę i pracownika. 

W okresie próbnym zarówno pracownik, jak i pracodawca 

może złożyć wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowie-

dzenia. 

Pracownik co miesiąc otrzymuje rozliczenie wynagrodzenia, a 

pod koniec roku – zaświadczenie o podatku od wynagrodzenia. 

Są to ważne i poufne dokumenty, które należy zachować.

Doradztwo w zakresie prawa pracy oferuje zespół „Faire Mobilität” w ramach projektu Niemieckiego Zrzeszenia Związków Zawodowych (DGB). 

W rozdziale „Usługi doradcze” znajdziesz odpowiednie dane kontaktowe.

Dodatkowo możesz skorzystać z usług prawników, którzy specjalizują się w prawie pracy.

Zasiłek dla bezrobotnych

Osoby, które straciły pracę i wcześniej były zatrudnione przez 

co najmniej dwanaście miesięcy oraz podlegały 

obowiązkowemu ubezpieczeniu, mogą złożyć wniosek o 

wypłatę zasiłku dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld). 

Urząd pracy sprawdza, czy zostały spełnione niezbędne 

warunki. Zasiłek dla bezrobotnych jest wypłacany standardowo 

przez maksymalnie dwanaście miesięcy. Powyżej 50. roku 

życia zasiłek jest wypłacany przez maksymalnie 15 miesięcy, 

powyżej 55. roku życia przez maksymalnie 18 miesięcy, 

a powyżej 58. roku życia przez maksymalnie 24 miesiące.

WAŻNE! Jeśli chcesz złożyć wniosek o wypłatę zasiłku dla bezrobotnych, musisz zarejestrować się jako osoba bezrobotna. Jeśli Twoja umowa została zawarta na czas określony (termin zakończenia umowy jest znany), musisz zgłosić się do Urzędu Pracy trzy miesiące przed zakończeniem stosunku pracy, ponieważ w przeciwnym razie może zostać nałożona sankcja w formie wstrzymania wypłaty zasiłku (Sperrzeit). Jeśli Twoja umowa została zawarta na czas nieokreślony, musisz osobiście zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy najpóźniej 3. dnia po otrzymaniu informacji o wypowiedzeniu.

UWAGA NA UMOWĘ ROZWIĄZUJĄCĄ STOSUNEK PRAWNY!
Umowa rozwiązująca stosunek prawny (Aufhebungsvertrag) opiera się na obopólnej zgodzie i Urząd Pracy traktuje ją jako utratę pracy z własnej winy. W rezultacie zostaje nałożona sankcja w formie wstrzymania wypłaty zasiłku (Sperrzeit). Oznacza to, że w określonym czasie nie jest wypłacany zasiłek dla bezrobotnych i okres pobierania zasiłku nie zostaje wydłużony.

Arbeitslosengeld II

Zasiłek dla bezrobotnych „Arbeitslosengeld II” otrzymują 

wszystkie osoby, które mogą pracować, ale przez długi czas 

nie mogą znaleźć pracy i potrzebują pomocy. Zasiłek ten mogą 

pobierać w określonych warunkach również osoby pracujące, 

których wynagrodzenie nie wystarcza na własne utrzymanie

oraz utrzymanie pozostałych członków rodziny. Świadczenia 

przewidziane w drugiej księdze niemieckiego kodeksu socjal-

nego (SGB II) otrzymują osoby, które
• ukończyły 15. rok życia i nie mają jeszcze prawa do 

  pobierania emerytury, 

• są zdolne do pracy zarobkowej, 

• potrzebują pomocy oraz 

• mają swoje miejsce stałego pobytu w Federalnej Republice 

  Niemiec.

Z wyłączeniem obywateli UE, obco-

krajowców i członków ich rodzin w 

pierwszych trzech miesiącach ich pobytu w 

Republice Federalnej Niemiec, jeśli 

wspomniane osoby nie są ani pracownikami, 

ani nie prowadzą własnej działalności albo przebywają w 

Niemczech wyłącznie w celu znalezienia pracy. 

Jeśli otrzymujesz takie świadczenia, masz również obowiązki, z 

których musisz się wywiązać (np. aktywne poszukiwanie pracy 

lub powiadomienia o zmianie). Jeśli nie będziesz wywiązywać 

się ze swoich obowiązków, możesz przestać otrzymywać 

świadczenia lub będziesz musiał(-a) zwrócić otrzymane 

świadczenia.

Uznawanie i równoważność kwalifikacji

Czy studiowałeś(-aś) albo zdobyłeś(-aś) wykształcenie 

zawodowe w kraju rodzinnym? Aby zwiększyć swoje szanse 

na niemieckim rynku pracy, dowiedz się, czy do celów 

wykonywania określonego zawodu konieczne lub możliwe 

jest uznanie lub równoważność kwalifikacji.

To, która placówka jest właściwa dla uznania Twojego świa-

dectwa ukończenia szkoły lub kwalifikacji zawodowych albo 

Twojego dyplomu ukończenia szkoły wyższej, jest uzależnione 

od Twoich konkretnych kwalifikacji zawodowych. 

Należy rozróżnić pomiędzy zawodami regulowanymi i 

nieregulowanymi. Zawód nieregulowany możesz wykonywać 

również bez formalnego uznania kwalifikacji. Weryfikacja Two-

ich kwalifikacji może jednak pomóc pracodawcom i firmom w 

lepszej ocenie Twoich umiejętności i Twojej wiedzy. 

Do zawodów regulowanych zalicza się na przykład zawód 

lekarza, pielęgniarki czy aptekarza oraz zawody pedagogiczne. 

Oznacza to, że takie zawody możesz wykonywać wyłącznie po 

uznaniu odpowiednich kwalifikacji. 

Procedura uznawania kwalifikacji jest odpłatna i odbywa się w 

tym kraju związkowym, w którym chcesz pracować. 

W określonych warunkach możesz wnioskować o dodatek na 

uznanie kwalifikacji (Anerkennungszuschuss) (więcej informacji 

znajdziesz pod adresem www.anerkennung-in-deutschland.de). 

Wniosek o uznanie kwalifikacji możesz złożyć również 

z zagranicy.www.anerkennung-in-deutschland.de

Wniosek o uznanie kwalifikacji możesz złożyć również 

z zagranicy. 

Gdzie możesz szukać dalszej pomocy?
1. Agentur für Arbeit Gütersloh (Urząd pracy w Gütersloh)
2. Jobcenter Kreis Gütersloh (Urząd zatrudnienia powiatu Gütersloh)
3. Poradnie świadczące usługi doradztwa migracyjnego dla dorosłych (MBE) oraz dla młodzieży (JMD) oraz inne placówki doradcze udzielają pomocy i wsparcia w kwestiach związanych z pracą.

Gdzie możesz szukać dalszej pomocy w zakresie uznawania i równoważności kwalifikacji?
Pomocy w zakresie uznawania dyplomów ukończenia studiów i świadectw kwalifikacji zawodowych, które zostały zdobyte poza Niemcami, udzielają również placówki doradztwa migracyjnego dla dorosłych (MBE) oraz służba migracyjna dla młodzieży (JMD)!

Więcej informacji znajdziesz w internecie:
www.anerkennung-in-deutschland.de
www.bq-portal.de
www.netzwerk-iq.de

Informacje dotyczące nieregulowanych dyplomów ukończenia studiów: www.kmk.org, zakładka „Jednostka centralna ds. zagranicznego systemu kształcenia”

https://www.kmk.org/zab/zentralstelle-fuer-auslaendisches-bildungswesen.html

10. Placówki doradcze